Yozgatlı kültür elçisi Cem Öztürk’ün müzecilik alanındaki örnek başarısı

Otantika Etnografya Müzesi

Yozgatlı folklor sevdalısı Cem Cemil Öztürk, 30 yıl boyunca toplayıp tescil ettirdiği Ege yöresine ait 4 bin parça folklorik ürünü, Aydın’ın Söke ilçesinde 1000 metrekarelik alan üzerine kurduğu “Otantika Etnografya Müzesi”nde sergiliyor.

“Novada Outlet” isimli alışveriş merkezi (AVM) içerisinde bulunan Otantika Etnografya Müzesi’nin, bir AVM içerisinde yer alan tek müze olması ve sergilenen eser sayısı bakımından dünyada bir ilk olduğunu vurgulayan Öztürk, Yozgat Muhabir’e yaptığı açıklamada, müzenin benzerlerini İstanbul ve İzmir’de de açmayı planladığını söyledi.

Akbucaklı Şah İsmail'in altın kasası

Aydın’da yaşadığı için bu çalışmayı Aydın’da gerçekleştirdiğini ifade eden Öztürk, bir vefa borcu olarak, Yozgat’ın ileri gelenlerinden dedesi Şah İsmail’in 1 ton 200 kilogram ağırlığındaki altın kasası ile ninesinin koyun yününden dokunan “at çulu”nu da müzede sergilediğini belirtti. Öztürk, bu tarihî kasanın özelliklerini şöyle sıraladı:

“Tamamen perçinli. Yangına karşı 3 tabaka kum var. Gizli bölmeleri, not masası sürgülü. Marsilya yapımı. Rahmetli halalarımın deyimi ile ‘Öyle ağır ki, 4 öküz çekememiş !..’ ”

Cem Cemil Öztürk’ün doğup büyüdüğü topraklara vefası bununla sınırlı değil elbette. Akbucak köyündeki tarihî konağın, Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nce tescil edilmesine öncülük eden Öztürk, bir mimar grubunun konak üzerinde çalıştığını, yakında restorasyon çalışmalarının başlayacağı müjdesini de verdi.

Akbucak topraklarından dünyaya bir kültür elçisi

Otantika Etnografya Müzesi

Cem Cemil Öztürk, çok sevdiği ailesi ile birlikte

Cem Cemil Öztürk, Yozgat’ın Sarıkaya ilçesine bağlı Akbucak Köyü doğumlu. Türkiye topraklarında yaşamış olan halkların geride bıraktıkları eserlere, folklorik ürünlerine karşı zapt edilemez bir ilgi ve sevgi duyuyor. Kültürel varlıklara olan bu sevgisi, onu koleksiyonerliğe sevk etmiş. 30 yıl boyunca, değersiz görüldüğü için atılan ya da atılmak istenen veya bir köşede çürümeye terk edilen yahut da turistlere satılmak istenen 4 bin parça folklorik ürünü almış, muhafaza etmiş. Hasar görmüş olanları, özgün özelliklerini koruyarak, aslına uygun bir şekilde tamir ettirmiş. Bu ürünlerin çeşitli şekilde zarar görmelerini engellemek için de, önce Aydın Müzesi’ne tescil ettirmiş. 2012 yılında kendi adına “Otantika Etnografya Müzesi”ni kuran Öztürk, 30 yılda oluşturduğu 4 bin parçalık koleksiyonunu, 1000 metrekarelik bir alan üzerine kurulu olan bu müzede sergiliyor. Bu eserlerin haricinde, 240 adet orijinal yağlı boya tablo koleksiyonuna da sahip olduğunu belirten Öztürk, bu tablolardan 25-30 tanesini de müzede sanatseverlerin ilgisine sunuyor.

Dünyada bir ilk

2012 yılı Haziran ayının sonlarında faaliyete geçen müzenin resmî açılışı, 2012 Ağustos ayında eski Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay tarafından yapılmış. 

“Otantika Etnografya Müzesi”, bir alışveriş merkezi içerisinde yer alması ve sergilenen eser sayısı bakımından dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor.

Hem müze, hem yöresel yemek ve kahve evi
hem de hediyelik eşya çarşısı

Otantika'yı özgün kılan 4 özelliği var

Müzenin kültürel açıdan taşıdığı değer, sadece sergilenen folklorik ve etnografik eserlerden ibaret değil. Müzenin kendine has formatını 4 temel unsur üzerine bina ettiğini ifade eden Öztürk, bu özellikleri şöyle özetledi:

Yemekleriyle de yöresel ve özgün

Cem Cemil Öztürk

“Birincisi, ziyaretçi grubu kaç kişiden oluşursa oluşsun, mutlaka sanat tarihçilerinin rehberliğinde gezdiriliyor ve ziyaretçilere bilimsel ve ayrıntılı bilgiler veriliyor. Müzede zaman zaman ebru, dokumacılık, tel kırma gibi geleneksel sanatlarımız, bu sanatları icra eden sanatçılar tarafından ziyaretçilerin seyredebilecekleri şekilde icra ediliyor. İkincisi, ziyaretçilerimize, Ege yöresinin düğün yemekleri başta olmak üzere, doğal köy tereyağı ve sızma zeytinyağı kullanılarak, yöresel mutfağın leziz ürünleri sunuluyor. Üçüncüsü, ziyaretçilere bu otantik ortamda, dibekte öğütülen ve geleneksel yöntemiyle pişirilen otantik Türk kahvesini yudumlama imkânı veriliyor. Dördüncüsü, özel eğitim almış yaklaşık 120 hanım tarafından üretilen geleneksel el sanatları ürünleri satışa sunuluyor. Böylece, aynı zamanda bir sosyal dayanışma sergileniyor, kadın el emeği değerlendiriliyor ve yöre ekonomisine katkı sağlanmış oluyor.”

Kültürel çeşitlilik

Dokuma tezgâhı

Öztürk, müzenin, Osmanlı dönemindeki “Aydın Sancağı” sınırları içerisinde kalan bütün illerin folklorik ürünlerini kapsamasının yanı sıra, Kürtler, Çerkesler, Ermeniler gibi çeşitli etnik kökenlere sahip vatandaşlarımızın kültürlerini yansıtan eserleri bir arada barındırması bakımından da, Türkiye’nin medeniyet ve kültür zenginliğini ortaya koyduğunu vurguladı.

“Çocuklarım... Her şeyim...”

Çağdaş-Cem-Deniz Öztürk

“Otantika Etnografya Müzesi”, CC Turizm Müzecilik Limited Şirketi’ne ait. Şirketin ortakları da oğulları 1980 Uluslar arası İlişkiler Bölümü mezunu Çağdaş Can ile, 1986 İşletme Bölümü mezunu Deniz Can. Bir hazine değerindeki koleksiyonunu da 5 yıl önce çocuklarına devretmiş. Öztürk, adeta evlâdı gibi sevdiği müzeyi, çok sevdiği oğullarına emanet etmiş. Öztürk, kültür, sanat ve folklor konularında onlara danışmanlık yapmaya devam ediyor.

Cem Cemil Öztürk, bu toprakların kültürel değerlerine ve kültür varlıklarına ilgi ve sevgi duyan herkesi, “Otantika Etnografya Müzesi”ne davet ediyor.

(Yozgat Muhabir)