Yozgat, bisikleti ilk gören birkaç şehirden birisi

Yozgat'ta bisiklet yarışları (Fotoğraf: Yozgat İl Özel İdaresi)

Mehmet Süme ve Selami Özsoy ortak imzasıyla 2010 yılında Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’nin 24. sayısında yayınlanan “Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Bisiklet Sporu” başlıklı makalede verilen bilgiye göre Yozgat, Osmanlı döneminde bisikleti ilk gören birkaç şehir arasında yer alıyor. Makalede bu konuda şu bilgiler yer alıyor:

“19. yüzyılın başlarında Avrupa’da icat edilen bisiklet, ilk dönemlerde seçkinlerin kullandığı bir araç olmuş, daha sonra sportif amaçla da kullanılmaya başlanmıştır. Bisiklet, yaygınlaşmaya başladıktan sonra Osmanlı İmparatorluğu’na da levantenler tarafından getirilmiş ve öncelikle posta teşkilatı, polis teşkilatı ve orduda kullanılmıştır. Osmanlı’da bisikletin gelmesiyle ilgili ilk haber Tarik gazetesi tarafından 1885 yılında duyurulmuştur. Mösyö Tomas İstefanis adında bir Amerikalı, yanındaki bisikletiyle önce İstanbul’a gelmiş, daha sonra İzmit üzerinden beş günlük bir yolculuktan sonra Ankara’ya ulaşmış ve oradan da Yozgat üzerinden Sivas’a geçmiştir.

Bisikletin Osmanlı ülkesine girişi, Avrupa’da yaygınlaşmasının ardından çok zaman almamıştır. Tarik gazetesinin 31 Ağustos 1885 tarihli sayısındaki habere göre Mösyö Tomas İstefanis adında bir Amerikalı, yanındaki bisikletiyle önce İstanbul’a gelmiş, daha sonra İzmit üzerinden beş günlük bir yolculuktan sonra Ankara’ya ulaşmış ve oradan da Yozgat üzerinden Sivas’a geçmiştir. Gazetedeki haber şu şekildedir:

“Mösyö  İstefanis adında bir Amerikalı’nın velospid ile seyahat ve Dersaadet’e muvasalatıyla (ulaşmasıyla) buradan dahi hareket ettiğini yazmış idik. Ankara’dan yazıldığına göre mûmâ-ileyh İzmit’ten 5 günde şehr-i mezkûra muvasalat ve Vali Paşa hazretleri ile memûrin-i vilâyet ve binlerce ahali merkûmun hareketini temaşa etmişler ve merkûm kendisine yapılan rica üzerine 3 defa şose üzerinde velospid ile yürüyüp 1200 yarda mesafeyi 2 dakika 14 saniyede kat etmiştir. Merkûm bilahare vali paşa hazretleri ile memûrin-i vilâyetten veda idüp Yozgat’a mütevecciye-i azimet olmuş (yönüne gitmiş) andan dahi Sivas’a azimet etmiştir”

(Sürur Öztürk - Yozgat Muhabir)