Türklerin 4 bin yıllık zekâ oyunu Mangala, Araplı beldesinde de çocukların dünyasına taşınıyor

Mangala oyununu resmeden eski minyatürler

Hunlardan Sakalara, Göktürklerden Karahanlılara, Selçuklulardan Osmanlılara kadar 4 bin yıllık geçmişi bulunan zekâ oyunu Mangala, son yıllarda Türkiye’nin pek çok ilinde özel tasarımıyla üretilen bir oyun seti hâlinde yeniden çocukların dünyasına taşınmaya başlanmıştı.

Mangala, şimdi Yozgat’ın Sorgun ilçesinde de çocuklara tanıtılıyor.

Yozgat’ın Sorgun ilçesine bağlı Araplı Beldesi’ndeki Hacı İbrahim Şimşek Ortaokulu’nda Sosyal Bilgiler Öğretmenliği yapan Emre Kansu, Millî Eğitim Müdürlüğü’nün desteğiyle “Tarihine sahip çık, mangala oyna” projesini hayata geçirdi.

Mangala oyun seti, 2010 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. bünyesindeki İstanbul Kitapçısı’nın şubelerinde satışa sunulmuştu.

Mangala hakkında:

Eski minyatürlerde de tasvir edilen Mangala, günümüzde “bao”, “deka”, “wari”, “owari” gibi isimlerle Doğu Asya’dan Afrika’ya kadar geniş bir alanda oynanıyor. Türkçede “Dokuz Kumalak”, “Dokuztaş”, “Kuyu” ve “Güç” adıyla da anılıyor. Mangala, Orta Asya’daki Türk çobanları tarafından geliştirildiği, “kumalak” adı verilen ve zeytin çekirdeklerine benzeyen koyun ve keçi dışkıları kullanılarak oynandığı için Türk Cumhuriyetlerinde “Dokuz Kumalak” adıyla anılıyor.

Adını ‘hareket etmek’ anlamına gelen “Mankala” kelimesinden alan Mangala oyunu, 48 taş ve 2 oyuncu ile oynanıyor.

(Yozgat Muhabir)